De antischreeuw van Norah Jones

Entresol, café Belcampo. 09:32. De werkplek is nog zo goed als leeg. Het volk dat er zit doet zich tegoed aan de eerste en vermoedelijk enige koffie verkeerd maat GROOT die vandaag wordt gedronken. Er is al veel over ZZP’ers geschreven, maar nog weinig over hun verbluffende uithoudingsvermogen. De ZZP’er is in staat volledige werkdagen te overleven op een driekwart gevulde dopper met slappe limonade, thuis afgeroomd van de fles basismerk framboos van de nog slapende huisgenoot. Deze huisgenoot gaat straks werken, op een plek met een baas en bureaustoelen, een koffiemachine en verzorgde lunch.

Hier heeft een enkeling de bravoure gehad om zelf eten mee te nemen. Op een stoel precies onder mij zit een man van een vermoedelijke jaar of 40 met een zak Albert Heijn-croissants. Drie stuks, naturel. Hij heeft ze nonchalant naast zijn laptop op de tafel geplaceerd, maar weet daarmee niet te verhullen dat de croissants zijn levenslijn zijn. Deze drie croissants zal hij vermoedelijk in een keer opsmikkelen, zo lees ik uit zijn desperate, voorovergebogen houding. Misschien heeft hij er al een op, zonet vlak na de aanschaf, toen het deeg nog lauwwarm aanvoelde en hij zich niet kon beheersen. Beheersing is het enige wat hem nu nog rest. Beheersing om niet meer koffies te bestellen, om daadwerkelijk iets op papier te zetten, de croissants te rantsoeneren.

De muziek in het café is Norah Jones. Dit verrast niemand en er is niemand die zingt zoals zij, maar ze zingt wel altijd hetzelfde. Zeker als ze op repeat staat. Toch kan ik me geen andere muziek voorstellen, hier, op dit moment, een dinsdagochtend in een bibliotheekcafé in Oud-West.

Norah Jones

Het eerste wat ik zelf deed toen ik aankwam, was Facebook checken. Ik heb een paar spitsvondige, grenzend aan cynische comments geplaatst, een satirische post geliket en dit alles gedaan met een naar ernst neigende blik. ‘Ja, ik ben ook aan het werk.’ En vergeten mijn Dopper thuis te vullen, merk ik nu.

Vervolgens checkte ik wat nieuwssites, mijn e-mail, voetbal international, Pitchfork en banksaldo. Niets van wat ik las, gaf voldoening. De verkiezingen domineren de media. Ze zijn over een week en ik vraag me bij wijze van zinvolle procrastinatie af of ik het gevoel heb dat Nederland niet meer van mij is. Ik kom erachter dat ik nooit het gevoel heb gehad dat Nederland van mij is. Ik heb nog nooit iets gezien en gedacht: ‘Dat islamiseert.’ Ook niet toen de barista met hoofddoek net mijn capuccino bereidde. Ik heb me toen en daarvoor ook nooit bedreigd gevoeld door een godsdienst. Wel door idioten. Ik vraag me af of ik een elitekind ben, hier op de entresol van Belcampo, met de tijd (dinsdagochtend) en middelen (laptop, handen) om een observerend stuk te schrijven over de staat van het land/de wereld, gebaseerd op een analyse van een flexwerkplek.

Ben ik dan een man van de straat? Ik kom uit Den Haag, ben geboren op het zand en opgegroeid op het veen. Een Hagenaar en Hagenees, nu al 14 jaar Amsterdammer, met op veel vragen geen antwoord. Anderen hebben dat ook niet en toch schreeuwen ze raak. Schreeuwen om het schreeuwen, harder dan de ander. Is verbinding een illusie? We zijn allemaal anders en allemaal hetzelfde, kijk maar naar de geconcentreerde gezichten boven de schermen en kopjes om mij heen.

Beneden hoor ik kinderen spelen, lachen en huilen, niet per se in die volgorde. Norah Jones’ zijdezachte stem geeft rust. De antischreeuw. Misschien ligt daarin wel de oplossing. In de tussentijd bestel ik nog een koffie, al is het maar om een cliché te mijden.