Toen ik een bericht in mijn newsfeed voorbij zag komen waarin werd gemeld dat Ciska eindelijk weer naar buiten kan nadat ze een jaar lang de hik heeft gehad, dacht ik: het is wel weer mooi geweest met die komkommertijd. Daarna dacht ik: wat is dat eigenlijk een irritante term.
Wekenlang hoor je iedereen ‘Komkommertijd!’ roepen als iemand, bijvoorbeeld ik, klaagt over de leegte van het nieuws. Waarom zou je daar immers over klagen? Als Ciska’s hik, een surfende Britse hond en ‘Op welke dag van de week ben JIJ geboren?’ primetime nieuwsitems zijn, zal er verder wel niet zo veel gebeuren in de wereld. Maar is dat ook zo?
Volgens Wikipedia duidt komkommertijd op de periode in de zomer waarin veel politici ‘en andere mensen’ met vakantie zijn en er daarom weinig nieuws te melden is. Die ‘andere mensen’ zijn dan vermoedelijk journalisten.
De herkomst van het woord zelf is volgens de online encyclopedie niet helemaal zeker. Het Britse ‘cucumber-time’ wordt in 1700 voor het eerst opgetekend en duidt op de oogsttijd van komkommers (zomer) en de periode waarin de adel de stad verliet. Als we onze politici in deze analogie voor adel aanzien, lijkt die verklaring plausibel.
In deze redenering wordt uitgegaan van een gebrek aan nieuwswaardige ontwikkelingen door afwezigheid van prominente figuren die dat nieuws bepalen. Wat ik nooit heb begrepen aan komkommertijd is dat dat zo maar kan. De wereld lijkt grote delen van het jaar in de fik te staan, maar in de zomer wordt de film gewoon even op pauze gezet. Althans, zo lijkt het, want die wereld draait intussen wel degelijk door. Er komt benzine uit de pomp, er ligt kaas in de supermarkt en was in de wasmand. Stoplichten verspringen van kleur, rekeningen worden betaald en op de A4 staat elke dag file.
Als deze periode van het jaar zo vreedzaam is, dacht/denk ik weleens naïef, waarom is het dan niet het hele jaar komkommertijd? Waarom blijven al die politici dan niet gewoon lekker op vakantie, voor onbepaalde tijd, en houden we het momentum van de nieuwsluwte vast?
Als de onrust en het geweld zomaar twee maanden in de koelkast kunnen worden geparkeerd, is het misschien een goed idee om een dik slot om die koelkast te hangen en het ding het IJsselmeer in te flikkeren. Voor altijd komkommertijd. Het hele jaar door komkommers, want komkommers zijn fris en lekker en gezond.
Maar in het begrip komkommertijd ligt meteen de onmogelijkheid van dit utopiaanse scenario besloten. Het gaat immers om een specifieke tijd – de tijd waarin die dingen worden geoogst. Dat kan nu eenmaal niet het hele jaar – slechts in de zomer – en daarin ligt de beperking van de vrede en de kracht van de term.
Bovendien draait de wereld, zoals ik eerder schreef, gewoon door. Als ik de tv aanzet blijken buitenlandse films helemaal niet op pauze te staan. Dat Mark, Alexander en Jesse hun demagogische billetjes bruinen aan een costa weerhoudt mensen er niet van met busjes op andere mensen in te rijden. Het is geen reden voor natuurrampen om niet plaats te vinden. In andere landen schijnt die zon namelijk veel vaker, of valt de zomer op een heel ander moment. Daar hebben ze misschien helemaal geen komkommers omdat ze die smerig vinden of te groen en te fallisch. Hij blijft me dus dwarszitten, die term. Hij is misleidend en schept een vals gevoel van vrede.
Aan de andere kant: Ciska had een jaar lang de hik en kan weer naar buiten. Als die hik pas in november was gestopt, hadden we dat vermoedelijk nooit geweten.
Lees het artikel via Blendle. (Kost wel geld, terwijl het hier gratis is en je het nu vermoedelijk al hebt gelezen.)