Het belangrijkste dat ik heb geleerd sinds ik 37 ben is dat de selfie camera van de iPhone foto’s spiegelt. Het kan zijn dat dit algemene kennis is en ik weer eens rijkelijk laat op het feestje arriveer, maar voor mij was het een shock. Apple doet dit zodat eventuele teksten op t-shirts niet in spiegelbeeld komen te staan, maar wie, behalve kinderen, draagt er nou nog t-shirts met teksten erop?
Het meest frustrerende was dat ik de nieuw vergaarde kennis met mijn vriendin deelde, en zij het, zoals wel vaker, allang wist. ‘Ja, natuurlijk is dat zo,’ zei ze met een vanzelfsprekendheid waarvan mijn eigendunk kromp tot een rozijn. ‘Daarom vind ik foto’s genomen met de selfie camera ook zo lelijk.’
Natuurlijk vind jij dat daarom, schatje.
Er schijnen apps te zijn waarmee je het omgekeerde proces schijnt te kunnen omkeren, maar dat is te omslachtig, daar heb ik geen zin in. Bovendien is ‘nog een app op mijn telefoon’ zo ongeveer het laatste wat ik ambieer. Wat ik ambieer is dat de foto die ik maak correspondeert met het beeld dat ik zie als ik de foto maak. Dat klinkt tamelijk eenvoudig (en logisch!), maar is het blijkbaar niet.
Hoho, wacht even, het is niet zo dat ik de ganse dag selfies makend doorbreng, maar ik was jarig en dronk een biertje met mijn neef en we wilden het moment vastleggen en toen kwam dus het spiegelbewustzijn. Het was, nogmaals, een shock, want door de jaren heen heb ik flink wat selfies gemaakt, maar die zijn dus allemaal gespiegeld. Al die lieve koppies van mijn kinderen, gespiegeld. Al die foto’s met mijn liefje, gespiegeld. Gespiegeld knuffelen, gespiegeld tongen, gespiegeld naar de einder turen die nog steeds wel aan het einde ligt, maar andersom. Andersom!
Het voelt niet per se alsof mijn selfie-leven een leugen is, maar wel als een gespiegelde versie van de waarheid, en dan vraag ik me af wat die nog betekent. Veel van wat mensen leren is een gevolg van spiegeling; je eigen gedrag in relatie tot een ander, af te meten aan de reactie van de ander op je gedrag. ‘Is dit normaal? Ik dacht altijd dat dit normaal was?’ En dat je vervolgens niet langer het restje boter + broodkruimels op je mes aan de rand van het kuipje afveegt en voortaan wel de losse haren, nagels en tandpasta uit de wasbak verwijdert na het wassen. Een leerproces dus.
Al die foto’s maakte ik door de jaren heen om momenten vast te leggen, ter aanmaak van toekomstige herinneringen. Maar het zijn gespiegelde herinneringen, geflipte beelden, omgedraaid aan hoe het werkelijk was. Ik wil niet zeggen dat alles op z’n kop staat, want dat staat het nou precies niet, maar zo voelt het wel.
